Кошехабльские

Вести

Интересное   /

Щытхъур адэжь

  Ижъырэ адыгэ нысэщэ орэдым мыщ фэдэ сатырэ хэт: «Чылэр зэхъуапсэрэр идышъэидэмэ…» Мы гущыIэхэр лъэпсэнчъэхэп. Дунаим щалъытэрэ адыгэ шъуашэм идын изакъоми щэIэныгъэрэ къулайныгъэ тэрэзрэ пхэмылъхэу уфежьэн плъэкIыщтыгъэп. А  пшъэрылъыр анахь дэгъоу зыгъэцэкIэрэ пшъашъэр сидыгъуи къахэлыдыкIыщтыгъэ, ищытхъуи чыжьэу Iущтыгъэ.

«Чыр цIынэзэ ауфэ, сабыир цIыкIузэ агъасэ!» еIо фэшъхьаф адыгэ гущыIэжъым. Ижърэ шэн-хабзэу, щыIэ-кIэ-гъэпсыкIэу адыгэ бзылъфыгъэр къэзгъэдахэщтыгъэр   пшъэшъэжъыем ицIыкIугъом щегъэжьагъэу IэкIэбгъахьэмэ зэрэнахьышIур хэти къыгурэIо. Ау,«уиунагъо   зыщыгъаси   хасэ кIо»  аIуагъэми,  дакIэ,  хъакIэ  тэрэз  пшъэшъэ  цIыкIухэм зыщагъотырэ унагъохэм япчъагъэ  бэп.  Фэдэ  IэпэIэсэныгъэ зэзыгъэгъоты зышIоигъомэ адэIэпыIэх илъэсыбэкIэ узэкIэIэбэжьмэ къуаджэу ХьакIэмзые IэрышI искусствэмкIэ ныбжьыкIэ куп    щызэхэзыщэгъэхэ Тутарыщ  Гощмафэрэ Бэрзэдж Светланэрэ. Гъэсэныгъэ тедзэ зыщызэрагъэгъотырэ гупчэм  ихьатыр  купым ищыIэныгъэ къыпкъырэкIы.

- Мафэ къэс тисабыйхэм Iоф адэтэшIэ, - къыхегъэщы Светланэ. – ТидэкIо цIыкIухэм ашIэрэр ягуап пIо къодыекIи макIэ, шIу алъэгъугъ дэн-хъэн сэнэхьатыр. Пшъэшъэжъыехэм ямызакъоу шъэожъыеу къытфакIо-хэрэм япчъагъэ макIэп.

  Фэдэ куп зэхащэнэу шIэныгъэ тедзэ зыщызэрагъэгъо-тырэ гупчэм иIофышIэхэм къызыраIом, Светланэ бэрэ къызэригъэжагъэхэп, сыда пIомэ фэдэ Iофыгъом ежьыри фэщагъ, дэкIэ амалыр пIэкIэлъмэ унагъор зэрэпфэпэн плъэкIыщтыр ежь ышъхьэкIи ыгъэунэфыгъ.

ИIофшIэгъум тIэкIу ыпэ икIыгъэу пIоми ухэукъощтэп Гощмафэ игугъу къызыпшIырэм. Унагъом къыщымыуцоу IэпэIэсэныгъэу ащ иIэм зэрэчылэу щыгъуаз, IэпыIэгъулъыхъу къыфакIорэри макIэп. Зыгорэ пыуупкIыщтми, хъызмэтшIапIэм пхэнджэу ышIыгъэ щы-гъыныр бгъэтэрэзыжьыщтми гъогоу чылэм дэлъхэр зэкIужьхэрэр Гощмаф.

- Ны-тыхэр, ау анахьэу нэнэжъхэр къытфэрэзэ дэдэхэу къытаIо. «ЧыIунэ идэжьыным къыщымыуцухэу, уна-гъом ис пэпчъ цIыкIу-шъокIу горэхэр къытфадых» аIо, – игуапэу къыхегъэщы Гощмафэ.

Ау «цIыкIу-шъокIуми», «зыгорэми»  блэкIы сабыхэм яIэпэIэсэныгъэ. Нысхъэпэ   псэушъхьэ  цIыкIухэу  унэ  кIоцIыр къэзгъэдэхэщтхэм ащегъэжьагъэу,             лъэпэдым,           паIом, Iалъмэкъым, джэнэтедзэхэм анэсыжьэу ахэм ашIын алъэкIы. ЗэрашIырэ шIыкIэхэри гъэшIэгъон   дэд. ЖэлыекIэ хъэгъэ   цIыкIухэри,   линейкэ къызэрыкIокIэ шIыгъэ къэгъагъхэри тинэрылъэгъугъэх.

Ау тыкъызтегущыIэрэ бзылъфыгъитIумкIэ анахь шъхьаIэр фэшъхьаф - яIоф тхъагъо зэрэхагъуатэрэр  ары:

- Угу зыфэкIорэ Iофэу, цIыфым уишIуагъэ зэребгъэкIырэм пшIокъины пакIошъ, уегъатхъэ, гур къыдещае. Тэ тикIас тызпылъ Iофыр, сабыйхэри шIу тэлъэ-гъу. Ащ ашIырэр зытлъэгъукIэ тыгуи хегъахъо. Арышъ, тэри тшIокъиныхэп, ежьхэми къашъхьэпэжьыщт! - зэдыра-гъаштэ купым изэхэщакIохэм.

  Непэ мы купым хэтхэм (анахьэу пшъэшъэжъыехэм афэгъэзагъ тигущыIэ) ашIэрэр икъу дэдэу зэхамышIыкIынкIи  хъун - зэнэкъокъу шъуашэм илъэу нахь дэгъоу, нахь дахэу дэнхэр, хъэнхэр ары япшъэрылъыр. Ау аныбжь икъоу, унагъо зыщихьэхэрэм сэнэхьатэу зэрагъэгъотыгъэм зэрэкIэгушIужьыщтхэм, зыIэ дышъэр къыпытэкъущт нысэм щытхъум зэрэдимыухьащтым уехъырэхъышэжьынэу щытэп. Зисабыйхэмрэ зиIахьылхэмрэ адыгэ шъуашэр ащызылъэжьын зылъэкIыщтхэри, ыпэ рапшIэу, джащ фэдэ нысэ IэпыIасэ хъущтхэр ары. Ащ ыпкъ къикIкIэ, Гощмафэрэ Светэрэ ашIэрэм осэшхо зэриIэр джыри зэ къыкIэтэгъэтхъы ыкIи «тхьашъуегъэпсэу» ятэIо!