Кошехабльские

Вести (12+)

Все новости   /

Мы дунай нэфым апэрэ псалъэр

Щыщ сфэзыш1ыгъэр синыдэлъфыбз,

Гур зыгъэгушхоу сигугъэ хаплъэ

Илъэгэ Iуатэу бгъэгум дизыбз.

МЭЩБЭШIЭ И.

Адыгабзэмрэ адыгэ тхыбзэмрэ я Мафэ фэгъэхьыгъэу «Сыбзэ – сибайныгъ» зыфиIорэ Iэнэ хъураер Лэшэпсынэ итхылъеджапIэм игъэкIотыгъэу щыхагъэунэфыкIыгъ. Ащ кIэщакIо фэхъугъэр тхылъеджапIэм ипащэу Къэщый Аминат. ЗэIукIэм къырагъэблэгъагъэх адыгабзэмкIэ кIэлэегъаджэхэу Щыщэ Жанэрэ Къэщый Жанэрэ ыкIи я 6-7-рэ классхэм якIэлэеджакIохэмрэ.

ТхылъеджапIэм иIофышIэу КIэдыкIое Сусанэ лъэшэу игуапэу тхэкIо-усэкIо ныбжьыкIэу Сихъу СултIан исатырхэмкIэ зэIукIэр къызэIуихыгъ ыкIи зэрищагъ.

Илъэс къэси гъэтхапэм и 14-м адыгабзэмрэ адыгэ тхыбзэмрэ ямаф. А мафэр ары 1853-рэ илъэсым Бэрсэй Умарэ ытхыгъэ «Черкесыбзэм ибуквар» къызыдэкIыгъэр. Джырэ адыгэ тхакIэм ары ублапIэ фэхъугъэу алъытэрэр.

Ныдэлъфыбзэр цIыф лъэпкъым ыпс. ЧIыгоу тызыщыпсэурэм цIыф лъэпкъ зэфэшъхьафэу тетыр бэ, шъхьадж ежь бзэ гъэнэфагъэ Iулъ. ЩыIэпын фае цIыф лъэпкъ иныдэлъфыбзэ шIомыдахэу, шIомылъапIэу.

Адыгэу укъэхъугъэмэ, адыгабзэр пшIэн фае. Уилъэпкъ, уянэ шъхьакIафэ афэпшIэу шIу олъэгъухэмэ, хьалыгъур, псыр, жьыр зэрэуищыкIагъэхэм фэдэу бзэр уищыкIэгъэн фае, ар лъым щыщ хъун фае.

Ныдэлъфыбзэр лъэпкъым ыпс, итыгъ. Ар кIочIэшху, тэмабгъу, цIыф лъэпкъым игъэсэкIо ин. Лъэпкъыр лъэпкъы зышIырэр, ар щызгъаIэрэр, хэхъоныгъэ езгъэшIырэр, ыпэкIэ лъызгъэкIуатэрэр бзэр ары. Бзэр щэIэфэ лъэпкъыр мэпсэу, мэлажьэ, ау ар зыкIодыжьырэм, лъэпкъыри мэкIодыжьы, нэмыкIырэ цIыф лъэпкъ инымэ ахэткIухьажьы. Дунай дах непэ тызыхэтыр: шъхьафитэутиадыгабзэ тигупшысэ къыритIотыкIын тэлъэкIы, тигущыIи пстэуми анэсы.

Библиотекэм «ихьакIэщ»Iофтхьабзэр бзэм зэрэфэгъыхьэр къапшIэу адыгэ гущыIэхэр нэплъэгъум къыридзэхэу, унэр дахэу агъэкIэрэкIагъ.

«Бзэр лъэпкъым ыпс» зыфиIорэ къэгъэлъэгъонэу ашIыгъэм ашIогъэшIэгъонэу зэкIэми къекIолIагъэхэм зыщагъэгъозагъ. Адыгэ поэтхэмрэ писательхэмрэ атхыгъэ тхылъхэр къыщагъэлъэгъуагъэх. ЗэIукIэм хэлэжьагъэх ыкIи усэхэм къяджагъэх гурыт еджапIэм икIэлэеджакIохэу Алыбэрд Самира, Абыдэ Арина, ЛIышэ Оксана, Къэзэнэкъо Ислъам ыкIи Хьаджырэкъо Алина.

Зэхэхьэм икIэухым кIэлэегъаджхэм зэфэхьысыжь къашIыгъ. Ащ къызэрэхагъэщыгъэмкIэ, мы мафэм Iофтхьабзэу зэрахьагъэм мэхьанэшхо тисабыйхэм апае зэриIэр ары: адыгабзэр ащымыгъупшэнэу, къыткIэхъухьэхэрэм алъапсэ къыздикIырэр ашIэнэу, лъэпкъыр лъагъэкIотэнэу, агъэбэгъонэу ыкIи бзэм ишIуагъэ зэхашIэнэу ары. Ахэм анэмыкIэу шэн-хэбзэ зэхэтыкIэхэм хэшIыкI афыряIэнэу ары. ЫкIи непэ пшъэрылъ шъхьаIэу тиIэр ар тисабыймэ алъыдгъэIэсынэу ары.

ЕМЫКI А.