Настройки отображения

Размер шрифта:
Цвета сайта
Изображения

Настройки

Кошехабльские

Вести (12+)

Традиции, памятные даты   /

Тиадыгагъэ унэгъо лъачlэм къыщежьэ

12:57 - 12.03.2025

Адыгэмэ унэгъо пытэр къэралыгъом рагъапшэ. Инахьыжъи инахьыкlи цlыфмэ ахихьэрэр иунэгъо кlоцl щызэрихьэрэ хабзэр ары.

Адыгэ лъэпкъ культурэр къэтlэтыжьын фае, лъэпкъ хэбзэ зэхэтыкlэхэр зэгъэшlэжьыгъэнхэ фае тэlо, бэдэдэрэ адыгагъэм игугъу тэшlы. А зэпстэуми сыд лъапсэу яlэр, сыд зытешlыкlыгъэхэр? Лъэпкъым дэхагъэу, дэгъугъэу, хъопсагъо зыфаloу къыхихыгъэр ары. А дэхагъэм, дэгъугъэм яшапхъэ нахь lупкlэу къыхэдгъэщырэр «хъущт-мыхъущтэу», «екlу-емыкloу» тилъэпкъ хабзэ зэрэгощыгъэр арэу сшloшlы. Тежъугъэплъ зекlуакlэм щыщ хабзэхэу, этикет зыфатloрэм. Тштэн, гущыlэм пае, нахьыжъ-нахьыкlэ зэфыщытыкlэр. Нахьыжъым гъэшlогъэ чlыпlэр сыдигъуи фагъэшъуашэ: кlохэмэ-джабгъур раты, тlысхэмэ-апэу агъэтlысы, ыпшъэкlэ жантlэм тlысыпlэ щыраты. Ары хабзэр, екlурэр, хъущтыр. Адэ мыхъущтыр? Екlукlэ алъытэрэ хабзэр заукъокlэ ары. ГущыIэм пае, нахьыжъ щытэу нахьыкlэ тlысыгъэмэ, ыпшъэ кlон фаеу жъыр... Ар мафэ къэси тызэсэжьыгъэ зекlуакlэр ары. Зекlокlэ шапхъэр заукъорэм адыгагъэ хэлъэп, емыкlу зэрехьэ.

Унагъом сыд анахь щагъэлъапlэу, сабыимэ сыд ахалъагъомэ ашloигъор ны-тыхэм? Дэхагъэр, дэгъугъэр, хъущтыр, екlурэр арых. Щадзыехэмэ ашloигъоу сабыихэр сыд зыщаухъумэхэрэр? Дэир, мыхъущтыр, емыкlур.

Адыгэмэ пшъэшъэ дахэ, дэгъу зыфаloрэр хэт фэда адэ? «Шъынэм фэдэу lушъабэу, чэтым фэдэу lушъашъэу, пхъэцокъэрыкloу, мэстэ гъэшъуеу, джэнэкlэ дышъэу» - нэмыкlэу къэпloн хъумэ, нэлъэ-палъэу щымытэу, lасэу зекlоу, шъабэу гущыlэу, lушэу.

Унагъор, лъэпкъ шlэжьыр, сабыйхэм япlун, лъэпкъ гупшысэр - мыхэр зэгопчынхэ умылъэкlынхэу зэпышlагъэх.

Кlэлэцlыкlу lыгъыпlэу «Дэхэбын» зыфиloрэм икlэлэпloу Хьэкъунэ Фатим. Къуаджэу Блэщэпсынэ.